Limone sul Garda aż do 1932 roku było miasteczkiem odciętym od świata. Można się tu było dostać drogą wodną od strony jeziora albo drogą biegnącą przez szczyty górskie.  W 1932 roku dzięki słynnej drodze Gardesana Occidentale, Limone połączyło się z miastami na północy i południu jeziora. Swoja drogą bardzo polecamy Wam tą trasę. Ma bajeczne widoki.

Nazwa miasta pochodzi od łacińskiego słowa „limen”, które oznacza granicę. Ale panuje powszechne przekonanie, że miasteczko nazwano od rosnącego tu owocu. Mianowicie chodzi o cytryny. Nim wyjaśnimy skąd tu się wzięły warto poznać historię miasta.

Obszar Limone była zamieszkiwany już przez plemiona celtyckie w VI wieku p.n.e. , które zostały podbite 2000 lat temu przez Rzymian. Przez wieki osada znajdowała się pod panowaniem różnych mocarstw m.in. Cesarstwa Austro-Węgierskiego czy Republiki Weneckiej. Przez wieki jej mieszkańcy zajmowali się rybołówstwem i uprawą oliwek. Największy rozkwit miasto odnotowało w XVI wieku, będąc pod wpływem Republiki Weneckiej, kiedy to Limone stało się najbardziej na północ wysuniętym obszarem uprawy owoców cytrusowych.

Cytryny pochodzą z Azji, a dokładnie z Chin i Indii. Przybyły do Europy wraz z napływem ludności arabskiej około X wieku. Prawdopodobnie pierwszym włoskim regionem, gdzie wyhodowano cytryny była Sycylia. Następnie hodowla cytryn rozprzestrzeniła się na terenie kontynentalnych Włoch. Nad Gardę cytryny przywieźli mnisi z klasztoru San Francesco w Gargnano w XIV wieku. Aby rozpocząć uprawę cytryn należało stworzyć odpowiednie warunki dla tych wymagających roślin.

Mieszkańcy zaczęli budować więc słynne domy cytrynowe, w których wysokie mury chroniły rośliny przed zimnymi i mocnymi wiatrami oraz niską temperaturą w zimie. Charakterystyczne budowle miały rzędy kamiennych filarów, ściany, belki, schody i specjalny system kanałów, który pozwalał nawadniać rośliny. Późną jesienią i zimą na bekach montowano szyby, zapewniające ochronę roślin. Od tego czasu Limone zostało uznane za cytrynowe miasto.  Cytryny znad Gardy były doceniane za aromat, kolor skórki i długą świeżość. Limone było dużym eksporterem cytryn do krajów Europy wschodniej m.in. do Polski i Rosji, gwarantując w ten sposób wiele miejsc pracy i znaczne zyski dla tego obszaru. Wielu malarzy i poetów przedstawiało Limone w swoich dziełach, m.in. Goethe, który przebywał w tych okolicach w XVIII wieku.

Pierwsze oznaki kryzysu pojawiły się w drugiej połowie XIX wieku, początkowo z powodu gumozy – choroby atakującej rośliny, następnie z powodu konkurencji z południa Włoch i rozwoju transportu, a ostatecznie z powodu odkrycia syntetycznego kwasu cytrynowego. Wszystko to oznaczało, że uprawa stała się mniej opłacalna. I wojna światowa, kiedy zarekwirowano materiały użyte do budowy cytrusowych ogrodów i wyjątkowo zimna zima na przełomie 1928–1929 przyczyniły się do upadku wielu domów cytrynowych.

Z pokolenia na pokolenie mieszkańcy Limone przekazują sobie legendę, która opowiada o tym jak powstała osada. Otóż bóg Benaco zakochał się bez pamięci w nimfie Fillide, która odwzajemniała jego uczucia. Para wzięła ślub, a dziewięć miesięcy później została rodzicami bliźniaków Grineo i Limone. Ojciec chciał, aby jego pierwszy syn został rybakiem, a drugi rolnikiem. Jednak młodzież wolała polowania, szczególnie na Monte Baldo. Pewnego dnia Limone został zaatakowany i zabity przez dzika. Fillide desperacko błagała męża, aby przywrócił ich syna do życia. Dlatego Benaco przygotował napar z tajemniczymi niebieskimi kwiatami i podał go swojemu synowi, który cudem ożył. W podziękowaniu Limone spokorniał i Posłuszny swojemu ojcu zamieszkał na drugim brzegu jeziora Garda, naprzeciwko Monte Baldo. Zajął się uprawą cytryn, a miasto nazwano jego imieniem.

Wakacje w Limone idealnie można połączyć aktywnościami fizycznymi, bowiem sporo tu szlaków pieszych i rowerowych wokół najciekawszych zakątków okolicy, biegnących wzdłuż gajów oliwnych i punktów widokowych na Gardę. Trasy są dobrze oznakowane, a przede wszystkim dostępne przez cały rok. Mapa szlaków, dostępna w biurach turystycznych, zawiera informacje o trasach, trudnościach i przewidywanym czasie ich pokonania. Pamiętajcie tylko, żeby do takiej trasy dobrze się przygotować. Weźcie odpowiednie ubranie, mając na uwadze, że w górach pogoda zmienia się szybko. Przede wszystkim zadbajcie o wygodne i sprawdzone buty do wędrówek górskich. W plecaku musicie mieć zapas wody, okulary słoneczne, coś na głowę, krem z filtrem, wodoodporne kurtki i energetyczne przekąski.  Warto mieć też apteczkę. W sezonie organizowane są bezpłatne wycieczki piesze z przewodnikiem.

W 1979 roku odkryto APOLIPOPROTEIN A-1 MILANO. To białko, które jest we krwi ludzi urodzonych w Limone. Historia odkrycia genu jest bardzo ciekawa. Bowiem w 1979 roku mężczyzna, który pochodził z Limone był hospitalizowany w szpitalu w Mediolanie. Lekarze nie mogli się nadziwić, że pomimo bardzo wysokiego poziomu cholesterolu, pacjent nie cierpiał na choroby serca i tętnic. Przyjrzeli się wynikom badań bliżej i po serii testów odkryli, że dobre zdrowie odpowiedzialne jest anomalne białko, które usuwa tłuszcze z tętnic i przenosi je do wątroby.  Badania przeprowadzone na szeroką skalę wykazały, że wielu mieszkańców Limone jest nosicielem tego genu. Dzięki miejskiemu archiwum i księgom kościelnym okazało się, że to potomkowie pary mieszkającej w mieście w XVII wieku. Ze względu na to, że mieszkańcy żyli w zamkniętej społeczności, niejednokrotnie będącej świadkami małżeństw osób spokrewnionych, gen rozprzestrzenił się wśród wielu pokoleń. Dzięki współpracy wielu mieszkańców Limone przeprowadzono wiele testów na genie, a w latach dwutysięcznych skomponowano eksperymentalny lek dla osób chorych na serce, który pomógł wielu pacjentom. Lek chroni serce, usuwając tłuszcz z tętnic, nawet przy wysokim poziomie cholesterolu i trójglicerydów.

Cudowny gen w połączeniu z unikalnym, łagodnym klimatem i zdrową śródziemnomorską dietą bogatą w ryby słodkowodne, oliwę z oliwek i lokalne owoce cytrusowe, est skuteczną bronią przeciwko miażdżycy i chorobom serca, dlatego mieszkańcy Limone słyną z długowieczności.

Położony w historycznym centrum Limone, we wspaniałym miejscu między górą a Via Orti i Via Castello, El Castel Lemon House jest jednym z najstarszych i najbardziej charakterystycznych ogrodów cytrusowych w Limone.  Zbudowany w XVIII wieku został odrestaurowany i dziś El Castel Lemon House stojący przy skalnych ścianach góry Cima di Mughera jest wspaniałym przykładem tarasów, które pokazują wyjątkową architekturę ścian i filarów zgodnie z metodami uprawy owoców cytrusowych. Dom cytryn rozciąga się na kilka tarasów i części centralnej zajmując łączną powierzchnię 1633 m². W ramach odnowy posadzono w El Castel cytryny, lipy, grejpfruty, mandarynki, klementynki i kumkwaty. Lemon House jest otwarty dla publiczności od 2004 roku.

Sercem starego miasta jest Stary Port czyli Porto Vecchio. Stąd wąskie uliczki wyłożone sklepami turystycznymi wiją się wzdłuż brzegu i po zboczach wzgórza. Przyjemne i malownicze tarasy na nabrzeżu oraz mnóstwo restauracji z widokiem na jezioro sprawiają, że to ulubione miejsce mieszkańców i turystów.

Limone ma kilka kościołów, do których warto zajrzeć w czasie spaceru. Podczas wycieczki możecie natknąć się na zdjęcia i kapliczki dla brodatego misjonarza, który urodził się w Limone w 1831 r. Daniele Comboni, bo o nim mowa został kanonizowany w 2003 r. Chiesa di San Rocco to atrakcyjny mały kościół w pobliżu Starego Portu. Został zbudowany w czasie epidemii dżumy w XVI wieku i kryje w sobie piękne freski. Kościół parafialny to Chiesa di San Benedetto, wybudowany w XVII wieku w miejscu skąd rozciąga się świetny widok na jezioro. To kościół wybudowany za dochody z uprawy cytryn. Najstarszy kościół w Limone, Chiesa di San Pietro, znajduje się w odległości krótkiego spaceru od głównej części miasta. Kaplica ta pochodzi przynajmniej z XII wieku i zawiera freski z XII-XIV wieku.

W mieście działa Muzeum Rybołówstwa, stworzone po to, by przypomnieć historię dawnych zawodów, rzemiosła i tradycji miasta.W Muzeum Rybołówstwa znajduje się kolekcja przedmiotów, zdjęć i różnych materiałów związanych z tradycyjnym rybołówstwem i handlem rybami.

Po otwarciu drogi Gardesana w 1931, która otworzyła Limone na świat i umożliwiła transport między Gargnano i Riva del Garda, miasto stał się jednym z najczęściej odwiedzanych ośrodków turystycznych nad jeziorem Garda w drugiej połowie XX wieku. Turystyka jest obecnie praktycznie jedyną działalnością gospodarczą Limone, pełnego pensjonatów, hoteli, barów, restauracji, wypożyczalni i biur turystycznych. Dlatego właśnie otworzono Muzeum Turystyki w byłym Urzędzie Miejskim, przy Via Comboni 3, które pokazuje jak z miejscowości rolniczej Limone przekształciło się w miasto turystyczne.

W Limone sporo jest sklepów z pamiątkami i regionalnymi produktami. Warto zaopatrzyć się w oliwę z oliwek czy słynne Limoncino – likier cytrynowy.

Na północ od centrum miasta znajduje się kilka małych kamienistych plaż, w tym prywatna część z leżakami, gdzie wchodzi się za opłatą. Na południe od centrum znajduje się znacznie większy odcinek długiej kamienistej plaży. Koniecznie weźcie ze sobą buty do wody, bo wejście jest skaliste lub kamieniste.

Jeśli spędzacie wakacje nad Gardą to do Limone najlepiej udać się promem. Przystań znajduje się w sercu miasteczka, a widok od strony wody jest genialny! Jeśli spędzacie wakacje w Limone to zaplanujcie sobie jeden dzień na wycieczkę w Riva del Garda czy Malcesine. Do tego ostatniego kursują szybki statki, a przeprawa przez jezioro trwa 20 minut.  Limone znajduje się przy głównej drodze, która okrąża jezioro, czyli sławnej Via Gardesana. Prowadzi przez Limone, nad centrum miasta, gdzie nazywa się Via IV Novembre. Spory parking znajduje się przy porcie.

Salo przycupnęło u stóp góry Monte San Bartolomeo. Miejscowość ze względu na swoje strategiczne położenie – mniej więcej w połowie drogi pomiędzy Wenecją a Mediolanem i w pobliżu głównych dróg zapisało się w historii jako miasto dynamicznie rozwijające się gospodarczo, administracyjnie i handlowo. Już w starożytności Salo nosiło zaszczytną nazwę stolicy ekonomicznej regionu m.in. ze względu na połączenie z miejscowościami nad Adriatykiem, skąd rzekami Po i Mincio transportowano do Salo sól. Prawdopodobnie właśnie od tego „białego złota” wywodzi się nazwa miasta. Inną ważną rolę jaką odegrało Salo 2000 lat temu to fakt, że był miejscem leczenia chorych i rannych żołnierzy z rzymskich legionów.

Przez wieki Salo znajdowało się pod panowaniem różnych krajów m.in. Francji, Republiki Weneckiej, Austrii czy Królestwa Sardynii. Warto wiedzieć, że Salo w latach 1943 – 1945 było również stolicą Włoskiej Republiki Socjalnej, państwa utworzonego przez Benito Mussoliniego przy pomocy Niemców, po obaleniu rządów faszystowskich we Włoszech. Za obszar państwa uznawano włoskie tereny okupowane przez Niemców. Włoska Republika Socjalna istniała 20 miesięcy, a została zlikwidowana po wybuchu powstania, w którym partyzanci rozstrzelali Mussoliniego.

Do największych atrakcji miasta należy długa promenada wzdłuż jeziora, bo której w lecie spaceruje sporo wczasowiczów. Ślady przeszłości można zobaczyć wzdłuż głównej ulicy w eleganckim historycznym centrum pełnym budynków o wielkiej wartości historycznej i artystycznej, a także wielu butików i sklepów. 

Perełką Salo jest Palazzo della Magnifica Patria, zbudowany w 1524 r., który obecnie jest siedzibą gminy. Nad miastem góruje katedra w Salo, poświęcona Santa Maria Annunziata. Katedra znajduje się w centrum miasta, w miejscu w którym niegdyś stała pogańska świątynia. Późnogotycki kościół, który został zbudowany w XV wieku mieści w sobie kilka ważnych dzieł sztuki m.in. złocony ołtarz, drewniane posągi, freski i obrazy Romanino, Moretto, Zenone Veronese i Paolo Veneziano. W lecie na placu przed katedrą odbywają się koncerty muzyki klasycznej w ramach Międzynarodowego Festiwalu Skrzypcowego imienia Gasparo da Salò.  To na cześć włoskiego lutnika, który był twórcą bresciańskiego stylu budowy skrzypiec. Gasparo urodził się w pobliżu Salo w 1540 roku. 

Na wczasowiczów, którzy lubią aktywnie spędzać urlop czekają sporty wodne, zaś entuzjaści pieszych wędrówek i kolarstwa górskiego mają do wyboru liczne trasy piesze i rowerowe wzdłuż wzgórza Monte San Bartolomeo.

Miasto położone jest w strefie sejsmicznej i narażone jest na trzęsienia ziemi. Spośród historycznych trzęsień ziemi do najpoważniejszych zalicza się to z 1901 r. 30 października 1901 r. Salo nawiedziło silne trzęsienie ziemi, które spowodowało, że większość budynków nie nadawało się do użytku. Po trzęsieniu ziemi Salo zaczęło przypominać wielki plac budowy. Wiele budynków nadawało się do rozbiórki, a na ich miejsce pojawiały się nowe. Prace bardzo zwolniły po wybuchu I wojny światowej. 

24 listopada 2004 r. Salo znów się zatrzęsło. Szkody znów okazały się znaczne. Przesiedlono około 1000 osób, a część budynków użyteczności publicznej została bezpowrotnie zniszczona.

Z powodu strefy sejsmicznej na terenie Salo działa Obserwatorium Meteorologiczne i Stacja Sejsmiczna Pio Bettoni . To jeden z nielicznych historycznych obiektów w Europie, który nieprzerwanie prowadzi działalność od 1877 r. Obserwatorium założone wXIX wieku powierzono profesorowi Pio Bettoniemu, który zaczął gromadzić dane na temat temperatur powietrza, ciśnienia atmosferycznego, opadów deszczu i warunków pogodowych. Obserwatorium stało się ważnym ośrodkiem badań naukowych po trzęsieniu ziemi w 1901 roku.

Jeśli spędzacie wakacje w innej miejscowości nad Gardą to do Salo najlepiej przypłynąć promem kursującym po jeziorze. Przystań promowa znajduje się w centrum miasta. Jeśli zaś chcecie przyjechać autem, to w sezonie musicie się liczyć z tym, że może być problem z zaparkowaniem auta. Parkingi znajdziecie na Via Tavine, tuż przy publicznych plażach. Spory parking jest też m.in. przy Via Maria Montessori.

W samym centrum miasta, przy deptaku nie ma plaż. Musicie się udać na obrzeża miasta. My polecamy plaże przy Via Tavine – nie są duże, ale miejsce powinno się znaleźć. Do tego mają pomosty z których można sobie urządzać skoki do wody. Plaże są kamieniste, więc buty do wody bardzo się przydają. Jest tu też wydzielona plaża dla psów.

Miasto przycupnęło u stóp dwutysięczników wchodzących w skład pasma górskiego Południowych Alp. W błękitnych wodach jeziora przeglądają się wysokie góry, które otaczają miasto pełne turystów podziwiających ten niesamowity krajobraz.  Słoneczne plaże otoczone śródziemnomorską roślinnością na która składają się drzewa oliwne, cytrynowe, palmowe i laurowe. Jeśli wybierzecie się do Rivy na jednodniową wycieczkę statkiem, to polecamy Wam zjeść obiad w jednej z knajpek i trattorii, które znajdziecie w uliczkach biegnących od portu. Nie może również zabraknąć lodów  🙂

Riva del Garda to druga co do wielkości miejscowość nad jeziorem Garda. Historia miasta sięga starożytności. Od początku swojego istnienia uważana była za miasto o strategicznym znaczeniu. Miasto kontrolowało północną część jeziora, a także miało wpływ na szlaki handlowe prowadzące na północ i południe przez Alpy. Przez wieki Riva była pod panowaniem m.in Trydentu, Austrii czy Republiki Weneckiej. Do Włoch została przyłączona dopiero pod koniec I wojny światowej. W mieście znajduje się kilka ciekawych budowli na które warto zwrócić uwagę.

Wieża miejska zwana Torre Apponale znajduje się w samym sercu Riva del Garda, na Piazza III Novembre w pobliżu nabrzeża. Została wybudowana w XIII wieku jako obiekt strzegący dostępu do jeziora i chroniący miasto. Dawniej wieża miała podziemne przejście do budynku zwanego Rocca. W XVI wieku dobudowano jedną kondygnację, a w latach dwudziestych ubiegłego stulecia zmieniono jej zadaszenie, które pozostało do dziś. Na szczycie wieży znajduje się wiatrowskaz w kształcie aniołka zwany Anzolim. Wieża ma 34 metry wysokości, a na szczyt prowadzi 165 schodów. Warto je pokonać, bo widok z wieży na jezioro, góry i miasto jest genialny. Wieża czynna jest dla zwiedzających od marca do listopada. Wstęp kosztuje 2 euro.

Rocca to jeden z symboli miasta. Kamienny budynek otoczony wodą ma cztery narożne, charakterystyczne wieże i niewielki most nad kanałem. Zamek powstał w XII wieku jako forteca obronna. Jednak w czasie kolejnych stuleci wielokrotnie zmieniał się charakter budynku jak i jego wygląd. Służył m.in. jako siedziba książąt i biskupów czy koszary dla wojska austro-węgierskiego. Obecnie mieści się tu Muzeum Miejskie i Galeria Sztuki. W zbiorach muzeum znajdują się dzieła lokalnych artystów i pamiątki z przeszłości. Jedna z wież stanowi również świetny punkt widokowy na jezioro, góry i miasto.

Tę budowlę doskonale widać z portu. Trzeba tylko podnieść głowę, bowiem Bastion znajduje się na zboczu góry, kilkaset metrów nad miastem. Wybudowany w XVI wieku pełnił funkcje obronne dla znajdującej się pod nim osady. Zbudowany na zboczach Monte Rocchetta bastion został zniszczony przez armię francuską w XVIII wieku. Pozostałości budowli służą dziś jako muzeum i restauracja z cudnym widokiem. Do bastionu możecie dotrzeć z portu w kilkanaście minut.

Wsród innych zabytków miasta wyróżnia się Palazzo Pretorio. Budynek wybudowany przez bogatą rodzinę Scaligeri powstał w XIV wieku. W budynku urzędował magistrat, a przed budynkiem wymierzano wyroki za przestępstwa. Pochodzący z XVI wieku kościół św. Involata jest jednym z najsłynniejszych zabytków w Rivie. Wybudowany w stylu barokowym, kryje w sobie pięć ołtarzy. Obraz za ołtarzem głównym przedstawia obraz Cudownej Madonny. Na Waszą uwagę zasługują freski, malowidła, marmurowe podłogi czy rzeźbione konfesjonały. Inny kościół – kościół parafialny Santa Maria Assunta wznosi się w centrum Riva del Garda, tuż przy Piazza Cavour. Jest bogaty w obrazy i liczne zdobienia ołtarzy.

Do ciekawych miejsc, które można zwiedzać należy monumentalna elektrownia zbudowana na brzegach jeziora w latach dwudziestych ubiegłego stulecia. Jeśli spędzacie w Rivie wakacje, warto wybrać się tu któregoś dnia z wizytą i odkryć, w jaki sposób woda zamienia się w czystą energię. 

Najlepsze plaże w mieście ciągną się wzdłuż deptaka, który rozpoczyna się przy Rocca. Plaże są szerokie, porośnięte trawą i w cieniu drzew. Część plaży, ta w części bliżej wody, jest z drobnych kamyków, więc do Rivy warto spakować buty do wody. Jak dzieciom znudzi się plażowanie, to można z nimi podejść na fajny plac zabaw przy promenadzie.  

Riva del Garda oferuje turystom możliwość uprawiania wielu sportów. To miejsce idealne dla osób kochających żeglarstwo, surfing, jazdę na rowerze, tenis, wędrówki górskie, wspinaczkę czy kajakarstwo. Szczególnie ważny dla żeglarzy, kitesurfingowców i windsurfingowców jest wiejący tu wiatr.  Do południa wieje północny Peler lub Vento, zaś później zaczyna wiać Ora z południa. Kolorowe żagle na stałe więc wpisały się w krajobraz Rivy. Wzdłuż plaży sporo jest ośrodków szkoleniowych i wypożyczalni sprzętu wodnego.

Jako miasto będące mekką fanów sportów wodnych, wspinaczki czy jazdy na rowerze, jest również organizatorem wielu imprez – regat żeglarskich, maratonów kolarskich, konkursów i turniejów. Odbywają się tu też przedstawienia uliczne, pokazy fajerwerków i imprezy na świeżym powietrzu. Raz w tygodniu w Riva odbywa się targ.  

Jeśli spędzacie wakacje w innej miejscowości nad Gardą to gorąco namawiamy Was do tego, by do Rivy wybrać się promem. Promy kursują po jeziorze regularnie, a widok na góry od strony wody jest oszałamiający. Jeśli zaś planujecie wycieczkę objazdową autem wokół jeziora, to musicie się liczyć z tym, że w sezonie stracicie trochę czasu na szukanie wolnego miejsca na parkingach, ale parkingów jest sporo, więc coś się znajdzie. My zawsze parkujemy na parkingu podziemnym przy głównej ulicy Viale  Rovereto (przy centrum handlowym) lub ciut dalej na parkingu miejskim.

To niewielkie miasteczko, położone na charakterystycznym cyplu powstało już w starożytności. Bogaci Rzymianie budowali tu wakacyjne rezydencje, których pozostałości do dziś można podziwiać. W późniejszych wiekach była to prawdopodobnie niewielka wioska rybaków mieszkających w domach na palach nad brzegiem jeziora. Przez stulecia Sirmione nabrało znaczenia militarnego, gdyż półwysep na którym jest położone miał naturalne cechy obronne. Gdy bitwy nie dotykały Sirmione, jego mieszkańcy wiedli spokojne życie, koncentrując się na uprawie winorośli, sadach owocowych i gajach oliwnych. Przez kilka wieków Sirmione było pod wpływem Republiki Weneckiej.

Największą i najbardziej obleganą przez turystów atrakcją jest Zamek Scaligerich. Zamek to otoczona przez wodę fortyfikacja z XIV wieku, wybudowana po to, by stać się częścią zabudowań obronnych otaczających Weronę.  Nazwa wzięła się od bogatej rodziny z Werony, rządzącej tym obszarem w XIII – XIV wieku. Zamek podobny jest do innych fortec budowanych w tym okresie, których cechą charakterystyczną były otwarte wieże. Do zamku można dostać się po moście, który prowadzi przez bramę wprost na dziedziniec.

Zamek ma własne doki na jeziorze, wykorzystywane obecnie jako przystań dla łodzi. Ten niewielki port oferował schronienie flotom weneckim i jest jedynym zachowanym przykładem XIV-wiecznego portu warownego. W zamku działa niewielkie muzeum, w którym znajduje się wystawa poświęcona historii fortyfikacji. W cenie biletu można też wejść na najwyższą wieżę twierdzy, skąd rozciąga się fantastyczny widok na jezioro.

Jak każdy szanujący się zamek, tak i ten w Sirmione posiada swojego ducha. Jest nim duch chłopaka o imieniu Ebengardo, który mieszkał w zamku ze swoją piękną ukochaną Arice. Pewnego dnia, w czasie burzy, do drzwi zamku zapukał rycerz Elalberto z prośbą o schronienie. Para ugościła rycerza, a ten z miejsca zauroczył się Arice. W nocy zakradł się do jej sypialni, ale w wyniku szamotaniny Arice została ranna i zmarła. Tymczasem zbudzony ze snu Ebengardo zjawił się w sypialni ukochanej i z rozpaczy zabił zabójcę swej kobiety. Zemsta jednak niewiele dała, bo nawet dziś, wiele wieków po śmierci, udręczona dusza Ebengardo snuje się po zamku w poszukiwaniu ukochanej Arice.

Miasto na północ od zamku, położone jest terenie, które ma kształt trójkąta i składa się z trzech wzgórz: Cortine, San Pietro in Mavinas i „Grotte di Catullo”.

Inną atrakcją Sirmione jest Grotte di Catullo. Warto wiedzieć, że nazwa tego miejsca wielu turystów wprowadziła w błąd. Nie jest to bowiem grota, ale starożytne ruiny – pozostałości po rzymskiej willi, która została wybudowana w tym miejscu 2000 lat temu. Nazwa grota pochodzi od opowieści pierwszych podróżników, którzy w XV wieku opisali ruiny budynku porośnięte roślinnością właśnie jako groty. Drugi człon nazwy – Catullus, sugeruje że to pozostałości po domu Catullusa – rzymskiego poety pochodzącego z Werony, który żył w I w p n e. Jednak i to nie jest prawdą, bowiem willa, której ruiny można zwiedzać, wybudowana została sto lat po jego śmierci. Jednak trzeba wspomnieć, że rodzina poety miała w Sirmione swój dom.

Sama grota to pozostałości po trzypiętrowym budynku, własności bogatej rodziny. Jeśli ktoś z Was był w Pompejach czy Herkulanum, to może być rozczarowany tym co zobaczy w Sirmione. Bo choć to najbardziej imponujący obszar archeologiczny północnych Włoch, to jednak z samej willi niewiele pozostało.

Pierwotnie willa zajmowała powierzchnię około dwóch hektarów. Budowlę wybudowano na wzgórzu, dlatego musiano zastosować takie konstrukcje, by dom był wypoziomowany. Stąd też niektóre części budynku znajdowały się na trzech poziomach, inne na dwóch, a jeszcze inne na jednym poziomie.

Willa miała duży panoramiczny taras, połączony z innymi tarasami z boku budynku. W środku znajdował się ogród otoczony kolumnami. Dziś z tego wielkiego budynku pozostały fundamenty i kilka innych elementów,

Górny poziom, na którym znajdowały się sypialnie, jest najlepiej zachowanym i tu wciąż można podziwiać mozaikowe podłogi.

Willa, której okres świetności przypada tuż po wybudowaniu w I wieku, już sto lat później zaczęła niszczeć. W V wieku zabudowania stały się częścią struktur obronnych. Niestety, wiele ścian zostało rozebranych, a materiał posłużył do budowy innych budynków.

Dla turystów przygotowano różne trasy zwiedzania prowadzące wśród ruin i gaju oliwnego, a jedna z nich przystosowana jest dla osób niepełnosprawnych. Działa tu również Muzeum Archeologiczne, otwarte w 1999 r, w którego zbiorach znajdują się mozaiki, freski, dekoracje i ważne znaleziska z Groty. 

Od dawna wiedziano, że przy Sirmione znajdują się gorące źródła, które wykorzystywali Rzymianie 2000 lat temu, m.in w Grocie. We współczesnych czasach wykorzystywanie tej naturalnej gorącej wody ma miejsce dopiero od końca XIX wieku, kiedy to nurkom udało się umieścić w skałach metalowe rury, które doprowadzały gorącą wodę na ląd, nie zmieniając jej temperatury. Woda o temperaturze 70 ° C jest bowiem bogata w minerały i służyła do zabiegów zdrowotnych prowadzonych w basenach termalnych na półwyspie. Gdy przedsięwzięcie doprowadzenia wody termalnej na ląd zakończyło się sukcesem, wybudowano łaźnie pozwalające korzystać z dobrodziejstw wody termalnej. Jednak w czasie II wojny światowej, okupujący miasto żołnierze zniszczyli zarówno obiekty hotelowe, jak i urządzenia termiczne. Termy odbudowano tuż po wojnie, tworząc centrum, w którym woda stosowana jest w leczeniu schorzeń laryngologicznych, reumatologicznych, ortopedycznych, dermatologicznych i ginekologicznych. 

W Sirmione jest kilka budowli sakralnych. Te najciekawsze to m.in. kościół Świętych Vito i Modesto – to mała kaplica znajdująca się około dwóch kilometrów od zamku. Obecnie wykorzystywana jest do odprawiania uroczystych mszy z okazji święta obu patronów, które wypadają 15 czerwca.  Inny ciekawy kościół to San Pietro in Mavino stojący na wzgórzu o tej samej nazwie, którego cechą charakterystyczną jest 17 metrowa dzwonnica. W środku można podziwiać freski, które powstały tu na przestrzeni wieków. Historycy podejrzewają, że kościół ze względu na swoje położenie daleko od centrum, mógł stanowić szpital i być jednocześnie miejscem pochówku ofiar zarazy. Na Waszą uwagę zasługuje również kościół Świętej Anny (Sant Anna), znajdujący się tuż przy moście prowadzącym do Zamku. Jest to najmniejszy kościół w Sirmione i tak niepozorny, że łatwo go przeoczyć. Powstał w XIV wieku i pełnił funkcję kaplicy garnizonowej dla wojska stacjonującego w zamku. 

Sirmione było ukochanym zakątkiem Marii Callas, słynnej śpiewaczki operowej XX wieku. Na jej występy w operze La Scala w Mediolanie bilety rozchodziły się jak ciepłe bułeczki. To była niekwestionowana gwiazda włoskiej sceny operowej. Wraz ze swoim mężem – Giovannim Battistą Meneghinim byli właścicielami palazzo znajdującym się przy Piazza Carducci w Sirmione. Obecnie budynek, którego historia sięga XVIII wieku, jest miejscem wystaw, konferencji i ważnych wydarzeń.

Centrum Sirmione to urocze uliczki, gwarne place, kamienne domy i romantyczne zaułki. A wszystko to otoczone jeziorem. Obecnie miasteczko jest jednym z najważniejszych ośrodków turystycznych nad Gardą, które ściąga wielu turystów wypoczywających nad jeziorem. Zwykle są to tzw. jednodniowi turyści, którzy do Sirmione docierają promami kursującymi po Gardzie.

Jeśli będziecie mieli ochotę spróbować coś z regionalnej kuchni, to sporo tu przyjemnych knajpek umieszczonych na parterze domków z kamienia, choć w porze obiadowej i wieczorem pękają w szwach.

Nawet jeśli wybieracie się do Sirmione na jeden dzień, to wrzućcie do torby kąpielówki i ręcznik. Plaże w Sirmione zachęcają bowiem do skorzystania z kąpieli. Najbardziej odjechana plaża to skalna plaża, na której wczasowicze wypoczywają leżąc na skałach. Woda w sezonie w tym miejscu jest przyjemnie ciepła, więc można się tu zatracić i spędzić sporo czasu  Inne plaże znajdziecie blisko zamku i po północnej stronie półwyspu.

Jeśli do Sirmione wybieracie się autem to musicie wiedzieć, że dojazd odbywa się drogą na długim i wąskim półwyspie. Jest to jedyna droga lądowa do miasta, co powoduje, że w sezonie trasa ta jest bardzo często zakorkowana.

Samochód należy pozostawić na jednym z wielu parkingów przed ścisłym centrum. Wjazd na starówkę mają wyłącznie samochody uprzywilejowane oraz goście hoteli ze specjalnym zezwoleniem. Wjazd do ścisłego centrum odbywa się po moście i przez bramę prowadzącą do zamku. Ruch jest naprzemienny, regulowany sygnalizacją świetlną lub sterowany przez policjantów. Poruszanie się autem po zabytkowej części Sirmione nie należy do najprzyjemniejszych – uliczki są wąskie na tyle, że z trudnością mieści się tu jedno auto. Do tego z każdej strony wyłażą turyści, więc trzeba mieć oczy dookoła głowy.

Jeśli spędzacie wakacje w innym miasteczku nad Gardą warto do Sirmione przypłynąć. Przystań znajduje się na terenie zabytkowego centrum, więc blisko jest stąd do największych atrakcji. Unikniecie korków i będziecie mieli okazję zobaczyć miasto od strony wody.

Położenie Peschiera del Garda, przy ujściu rzeki Mincio do jeziora, historyczne fortyfikacje oraz sporo atrakcji jakie się tu znajdują, powodują, że jest jednym z najbardziej znanych kurortów turystycznych nad Gardą. Plasuje się też w pierwszej trzydziestce najchętniej odwiedzanych miejsc we Włoszech.

Dzięki szczególnemu położeniu geograficznemu łączącemu Alpy i nizinną dolinę Padu Peschiera odgrywa ważną rolę w historii. W czasach rzymskich terytorium Peschiera del Garda przecinała ważna rzymska droga Via Gallica.

Peschiera znajduje się około 25 kilometrów od Werony, na południowym brzegu jeziora. Wykopaliska archeologiczne, które odkryły w miejscu obecnej Peschiery osady budowane na palach pozwalają datować początki miasta na epokę brązu. Nazwa miasta Peschiera pochodzi zaś od starożytnej Arillica Pischeria, co wskazuje, że ówczesna ludność żyła głównie z rybołówstwa. Zresztą sama nazwa Peschiera oznacza staw rybny lub po prostu rybnik. Stąd też wywodzi się herb miasta przedstawiający dwa srebrne węgorze ze złotą gwiazdą.

Największą atrakcją i głównym zabytkiem miasta jest Twierdza Peschiera wybudowana w XVI wieku. Wysoki i imponujący mur miejski o pięciokątnym kształcie całkowicie otacza stare miasto. Twierdza odegrała znaczącą rolę w większości kampanii wojskowych prowadzonych w północnych Włoszech, zwłaszcza podczas włoskich kampanii wojen francuskich i wojen napoleońskich.

Wybudowanie twierdzy spowodowało zmianę naturalnego biegu rzeki Mincio, która w tym miejscu rozgałęzia się, otaczając budowlę naturalną przeszkodą w postaci fosy.

Porta Verona jest jednym z dwóch głównych wejść do miasta. Do bramy prowadzi most o nazwie Ponte dei Voltoni. Drugie wejście to Porta Brescia, po przekroczeniu którego dochodzi się do historycznego centrum na Piazza San Marco. W odrestaurowanym dużym arsenale z XIX wieku mieści się obecnie Biblioteka Miejska i Miejskie Archiwum Historyczne.

W lipcu 2017 roku Twierdza została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako jedna z 15 fortyfikacji umieszczonych na obszarze 1000 kilometrów pomiędzy Lombardią we Włoszech, a wschodnim wybrzeżem Adriatyku, które chroniły Republikę Wenecką. Na liście tych budynków militarnych znalazły się m.in. fortyfikacje z Bergamo, Udine, Zadaru czy Szybenika.

Na obrzeżach Peschiery, z dala od centrum, u stóp wzgórza, wśród cyprysów znajduje się Sanktuarium Madonna del Frassino. Nadzorowane przez franciszkańskich Braci Mniejszych Sanktuarium gości każdego roku tysiące pielgrzymów. Stoi bowiem w miejscu, w którym  11 maja 1510 roku mało miejsce cudowne wydarzenie. Wtedy to Madonna ukazała się farmerowi Bartolomeo Broglii, ratując go przed atakiem węża. Co ważne postać Madonny pojawiła się wśród liści jesionu. Kiedy kilka dni później posąg przeniesiono do kościoła, zniknął on w tajemniczych okolicznościach i ponownie pojawił się na jesionie. Obecnie znajduje się właśnie w Sanktuarium.

Sanktuarium ma trzy ważne aspekty: religijny, artystyczny i historyczny. Kościół jest bogaty w dzieła sztuki, niektórzy określają go mianem małej galerii. Na wewnętrznych ścianach świątyni znajdują się symbole, zdjęcia lub artykuły w gazetach, które mówią o rzekomych cudach, które miały miejsce dzięki Madonnie z jesionu.

Obecny kościół został zbudowany w latach 1820–1822. Powstał na miejscu poprzedniego kościoła, który w 1812 roku rozkaz Napoleona Bonaparte przekształcono w szpital i magazyn wojskowy przez co budowla uległa zniszczeniu. Wewnątrz obecnego kościoła znajdują się relikwia błogosławionego Andrei da Peschiera, którego rodzinnym miastem była właśnie Peschiera.

Nie wszyscy wiedzą, że Peschiera ma dostęp do dwóch jezior. Poza Gardą w pobliżu miasta znajduje się też niewielkie jezioro, którego głębokość sięga maksymalnie 15 metrów. To Laghetto del Frassino, które jest miejscem życia wielu gatunków zwierząt i ptaków. Zimą jest najważniejszym siedliskiem kiciastych kaczek we Włoszech To właśnie tutaj przybywa wielu ornitologów na łowy ze swoimi lornetkami.

Miasto ze względu na turystyczny charakter jest organizatorem wielu wydarzeń, szczególnie w sezonie letnim. Są pokazy ulicznych artystów, wystawy obrazów i rzeźb, pokazy lotnicze czy regaty żeglarskie. Do najpopularniejszych imprez należą regaty wioślarskie zwane Regatta delle Bisse. To wyścigi tradycyjnych weneckich łodzi wiosłowych, odbywających się między lipcem i sierpniem. Wioślarstwo weneckie bierze swoją nazwę od wiosłowania Wenecjan i rybaków z jeziora Garda, którzy wiosłowali stojąc z twarzą skierowaną w stronę dziobu łodzi. Historia regat zaczyna się w XVI wieku, ale przez długi czas nie była kontynuowana. Dopiero w 1967 roku postanowiono wznowić zawody, w których bierze udział 14 gmin jeziora Garda i Iseo. Zwycięska łódź zdobywa Flagę Jeziora oraz udział w regatach na Canale Grande w Wenecji.

Inną fajną imprezą są regaty zwane Palio delle Mura, które odbywają się letnimi wieczorami wokół murów fortecy. Hucznie obchodzi się też święto patrona miasta – San Martino przypadające w pierwszej połowie listopada. Są pokazy, fajerwerki, targi i degustacja pieczonych kasztanów czy regionalnego wina.  Wtedy tez odbywają się regaty zwane Palio di San Martino. Miasto bierze też udział w konkursie na najbardziej ukwiecone miasto (National Competition of Towns in Bloom).

W Peschiera swój początek ma ścieżka rowerowa o długości ponad 40 kilometrów, która prowadzi wzdłuż rzeki Mincio, aż do miejscowości Mantua. To świetna opcja dla rodzin, które lubią spędzać czas na rowerach.

Pisząc o atrakcjach w Peschiera del Garda nie można nie wspomnieć o Gardalandzie. Ten największy włoski park rozrywki znajduje się na obrzeżach miasta i jest symbolem tego miejsca. Czekają tu na Was szalone karuzele, pędzące rollercoastery, mnóstwo wirujących i kręcących się urządzeń. My uwielbiamy to miejsce i zawsze jak jesteśmy nad Gardą to szalejemy na rollercoasterach. Więcej o Gardalandzie przeczytacie tu:

Tradycją włoskich miasteczek są cotygodniowe targi, odbywające się określonego dnia tygodnia. Ten w Peschiera jest naprawdę spory, część ulic jest zamknięta, ruchem kierują policjanci, a tłum mieszkańców i turystów przeciska się pomiędzy straganami. Wśród wszędobylskiego kiczu i napływu rzeczy z Chin można jednak wyłowić stoiska – perełki z lokalnymi smakołykami czy wyrobami hand made. Targ ma swoje miejsce u stóp twierdzy i w środku, za murami. My wybraliśmy się kiedyś na targ w środku sezonu, ale szybko uciekliśmy na lody do jednej z knajpek położonych na starym mieście.

Peschiera słynie również z produkcji białego wina Lugana (Lugana DOC, Lugana Superiore i Lugana Spumante). Nazwa wzięła się od terenu, który rozciąga się pomiędzy Sirmione a Peschierą. To jedno z pierwszych włoskich win ze znakiem towarowym DOC oznaczającym trunki z wyselekcjonowanych szczepów uprawianych dozwolonymi metodami winorośli czy zgodne z wysokimi wymaganiami dotyczącymi dojrzewania winogron. Wino świetnie smakuje w połączeniu z regionalnym risotto czy spaghetti z sosem z sardynek. Tak samo dobrze smakuje pite na kempingu przed namiotem 😉  Gmina Peschiera dumna jest ze swoich winiarskich tradycji i wchodzi w skład Associazione Citta del vino („Stowarzyszenie Miast Win”).

Plaże w mieście są jednymi z najdłuższych nad Gardą, tworząc łącznie 3 kilometrowy pas trawy i drobnych kamyków, na których można zażywać kąpieli słonecznych i wodnych. My szczególnie lubimy plażę Cappuccini. Peschiera ma też piękną promenadę biegnącą wzdłuż jeziora, gdzie możecie usiąść na ławce w cieniu drzew, podziwiać widoki na góry i kacze rodziny pływające przy brzegu.

Dojazd autem z Polski jest niezwykle prosty, gdyż Peschiera leży przy zjeździe z autostrady. Dla tych, co nie lubią długiej jazdy samochodem, polecamy lot do Werony i przyjazd do Peschiery autobusem lub taksówką. Miasto ma też dworzec kolejowy, gdzie zatrzymują się szybkie pociągi linii Mediolan–Wenecja i Turyn-Wenecja oraz regionalne pociągi linii Brescia-Werona.

Jeśli zaś wypoczywacie w innej miejscowości nad Gardą i chcecie zrobić sobie jednodniową wycieczkę, to wybierzcie się do Peschiery statkiem kursującym po jeziorze. Promy dopływają do centrum miasta, a przystań jest tuż przy twierdzy.