Plac Bohaterów (po węgiersku Hősök tere) nazywany jest również placem Tysiąclecia lub placem Millenijnym. Znajduje się na końcu alei Andrássyego, jednej z najruchliwszych i najdłuższych ulic Budapesztu, która ma aż 2,4 km długości, a w niektórych miejscach aż 45 metrów szerokości. 

Plac powstał w XIX wieku dla uczczenia 1000 – lecia Państwa Węgierskiego i był częścią znacznie większego projektu budowlanego, który obejmował również rozbudowę i remont Alei Andrássy’ego oraz budowę pierwszej linii metra w Budapeszcie. Hősök tere to także nazwa stacji metra linii M1, która została oddana do użytku w roku 1896. I to właśnie metrem najlepiej się tu dostać. Będziecie mieli okazję podziwiać klasyczny wystrój stacji żółtej linii metra w Budapeszcie, które jest najstarszą, kontynentalną linią metra w Europie.

Budowa placu została w większości zakończona w 1900 roku, kiedy to plac otrzymał swoją obecną nazwę.

Na środku stoi Pomnik Tysiąclecia, czyli 36-metrowa kolumna zaprojektowana przez Alberta Schickedanza. Szczyt kolumny przedstawia Archanioła Gabriela, który w prawej ręce trzyma Koronę Świętego Stefana, pierwszego króla Węgier. W lewej ręce anioł trzyma krzyż apostolski, symbol przyznany św. Stefanowi przez papieża w uznaniu jego starań o nawrócenie Węgier na chrześcijaństwo.

Znajduje się tu również Kamień Pamięci Bohaterów (Hősök emlékköve), wzniesiony w 1929 roku jako hołd dla tych, którzy zginęli broniąc granic Węgier. Kamień błędnie nazywany jest Grobem Nieznanego Żołnierza, gdyż to miejsce nie jest grobowcem. Nie pochowano tu żadnych żołnierzy, a pod pomnikiem przypominającym nagrobek znajduje się jedynie studnia artezyjska.

W 1877 roku Vilmos Zsigmondy znalazł na terenie obecnego Placu Bohaterów wodę termalną na głębokości 970 metrów. Wywiercenie studni artezyjskiej zakończyło się w 1878 roku. Ta studnia zapewnia wodę dla Łaźni Széchenyi, która znajduje się za placem Bohaterów. Studnia wytwarza 831 litrów gorącej wody (74 stopnie Celsjusza) na minutę. Nad studnią zbudowano prostą konstrukcję, którą Zsigmondy nazwał domem wiertniczym. Budowla została rozebrana w 1884 roku i zastąpiona fontanną zwaną Gloriette, zaprojektowaną przez Miklósa Ybl. Dziś studnia jest schowana za płaską płytą z brązu, za Kamieniem Pamięci Bohaterów.

Obok znajduje się kolumnada z posągami węgierskich przywódców, która ma 85 metrów długości. Na górze kolumnady znajdują się rzeźby przedstawiające m.in. Pracę i Dobrobyt, Wiedzę i Chwałę, a także wizerunki boga Wojny i bogini Pokoju.

Kiedy pomnik został wybudowany Węgry były częścią Cesarstwa Austro-Węgierskiego, więc pięć ostatnich posągów w lewej kolumnadzie przedstawiało członków rządzącej dynastii Habsburgów – Ferdynanda I, Leopolda I, Karola III, Marię Teresę i Franciszka Józefa I. Rzeźby te zostały uszkodzone podczas II wojny światowej, a po odbudowie pomnika Habsburgowie zostali zastąpieni obecnymi postaciami.

Hősök tere otaczają dwa ważne budynki – Muzeum Sztuk Pięknych po lewej stronie i Pałac Sztuki po prawej stronie. Przy Alei Andrássy’ego znajduje się zaś ambasada Serbii.

Warto odejść kawałek od placu, na most Zielinski Hid, skąd rozpościera się widok na gotycki zamek Vajdahunyad. Zamek znajduje się w parku miejskim i został zbudowany w 1896 r. w ramach Wystawy Tysiąclecia. Projektantem zamku był Ignácy Alpára, który inspirował się innymi budowlami z różnych części Królestwo Węgier, zwłaszcza Zamkiem Hunyad w Transylwanii, znajdującym się na terenach dzisiejszej Rumunii. Budowla pierwotnie była wykonana z tektury i drewna, ale stała się tak popularna, że w latach 1904–1908 została przebudowana i powstał budynek z kamienia i cegły.

National Gallop to święto promujące węgierskie tradycje i kulturę wsi. Główną atrakcją tego wydarzenia jest wyścig konny, w którym może wziąć udział każdy pełnoletni obywatel Węgier. Zawodników wybiera się w drodze regionalnych konkursów, a zwycięzcy reprezentują miejscowość z której się wywodzą. Spektakularny wyścig odbywa się wokół placu, a towarzyszą mu imprezy kulinarne promujące kuchnię i wina regionu.

My mieliśmy okazję zobaczyć pomnik na Placu Bohaterów zarówno w dzień, jak i w blasku reflektorów w nocy. Zdecydowanie wieczorny widok zrobił na nas większe wrażenie  Będąc w kolejnych dniach na taras widokowych przy Zamku Królewskim czy Baszcie Rybackiej udało nam się wypatrzyć pomnik, pomimo sporej odległości od Placu Bohaterów. Wy też spróbujcie go odnaleźć w panoramie miasta podziwiając widok na Peszt.

Budapeszt położony nad Dunajem przyciąga rocznie miliony turystów, zachęconych do odwiedzenia stolicy Węgier m.in. lotami oferowanymi przez tanie linie lotnicze. To też fajna miejscówka na weekendowy wypad autem – my z Wrocławia do Budapesztu mamy 600 kilometrów, więc wystarczyło kilka godzin i byliśmy na miejscu.

Budapeszt jest miastem gdzie większość atrakcji skupiona jest wzdłuż Dunaju, który oddziela Budę i Obudę od Pesztu. Ta naturalna granica wyznaczyła nam trasę zwiedzania, a jednocześnie stanowiła atrakcję samą w sobie ubarwiając miejski krajobraz. Krajobraz, który wzbogacony wzgórzami i górami w tle prezentuje się wyśmienicie, szczególnie w świetle zachodzącego słońca. Nic dodać, nic ująć.

I tak jeden dzień poświęciliśmy na zwiedzanie Budy, a drugi na zabytki Pesztu.

Do największych atrakcji Budy należy Zamek Królewski, położony na szczycie Wzgórza Zamkowego. Tam też wybraliśmy się by podziwiać fantastyczną panoramę miasta i odkryć kilka tajemnic, które uwielbiamy. Sam zamek skrywa ich bowiem wiele – samo to, że data jego powstania nie jest znana jest dość intrygujące, a majestatycznie górujący pomnik mitycznego Turula dodaje pikanterii temu miejscu.

Ciekawostek jest znacznie więcej, a że Zamek Królewski to atrakcja, której nie można pominąć będąc w Budapeszcie, koniecznie zapoznajcie się z artykułem:

Jak już wspomnieliśmy we wstępie, zaletą miejskiego krajobrazu Budapesztu są wzgórza. Wzgórze Gellerta z kościołem w jaskini św. Iwana, ogromnym pomnikiem Wolności i cytadelą to miejsce w którym niegdyś zbierały się czarownice.

Przegapić tej atrakcji na pewno nie mogą rodzice z dziećmi, bowiem na jednym ze stoków znajduje się najlepszy plac zabaw w mieście. Dajmy więc naszym pociechom chwilę szaleństwa  Zapoznajcie się więc z artykułem o Wzgórzu Gellerta, bowiem jest to miejsce, które powinno być na Waszej trasie zwiedzania.

Kilka minut spacerem od Zamku Królewskiego znajduje się Baszta Rybacka, jeden z najbardziej znanych elementów panoramy miasta, stanowiący jednocześnie część zabudowań Zamku. Na tle całego kompleksu, jeśli można tak rzec, znajduje się, pięknie zdobiony, kościół św. Marcina. Z Baszty rozciąga się również genialny widok na Peszt i jeden z bardziej urokliwych na Parlament. A że my lubimy piękne widoki to spędziliśmy tu dłuższą chwilę  🙂 Warto się tu zatrzymać, pospacerować w meandrach przejść, bram i kolumn, a potem przycupnąć na ławeczce i odpocząć. W otoczeniu pięknej architektury można poczuć się jak w bajce, zapominając że pierwotnie obszar ten służył do celów wojskowych. I pewnie dlatego losy Baszty były dość burzliwe, o czym przekonacie się czytając nasz tekst – klik tutaj: Baszta Rybacka w Budapeszcie

Jak jest rzeka to muszą być mosty, bo jakoś trzeba się przemieszczać. Peszt z Budą łączy wiele mostów, ale najsłynniejszy to Most Łańcuchowy, który jako pierwszy spiął oba brzegi Dunaju.

Historia mostu jest niezwykła, podobnie jak jego konstrukcja, szczególnie widowiskowa wieczorami, kiedy rozświetla go tysiące żarówek. Koniecznie przeczytajcie nasz artykuł o Moście Łańcuchowym:

I tak dotarliśmy do największego symbolu Budapesztu czyli przeglądającego się w wodach Dunaju Parlamentu. To perełka architektury, którą trzeba zobaczyć, zwiedzić, ale o której również warto dowiedzieć się więcej. Dlatego zachęcamy do przeczytania naszego wpisu o tej przepięknej budowli – klik TU 

Punktów widokowych na Parlament jest wiele, my zdecydowaliśmy się usiąść nad brzegiem Dunaju, klasycznie naprzeciw budowli. I mimo, iż jest to widok oklepany, bo występuje na wielu pocztówkach, to na żywo nadal robi wrażenie. Szczególnie, jeśli zdecydujecie się przyjść w porze wieczornej, kiedy słońce skrywając się za horyzontem ustąpi miejsca miejskim iluminacjom świetlnym. Będziecie mieli wtedy okazję ujrzeć świetlny spektakl przemiany węgierskiego Hogwartu.

Najważniejszym kościołem, nie tylko w Budapeszcie, ale i w całym kraju jest Bazylika św. Stefana, skrywająca w sobie najważniejszą relikwię Węgier – prawą dłoń św. Stefana. Trochę to przerażające, ale nas nie zniechęciło, by zajrzeć do środka. 

Poza funkcją sakralną, bazylika jest też genialnym punktem widokowym, gdyż z udostępnionej dla zwiedzających kopuły rozciąga się fantastyczny widok na miasto. Jeśli chcecie wiedzieć więcej o odciętych dłoniach i innych tajemnicach katedry zerknijcie tu:

Jeśli zwiedzacie Budapeszt w okolicach Bożego Narodzenia to koniecznie zaplanujcie na Waszej trasie zwiedzania wizytę na dwóch, największych i najczęściej odwiedzanych Jarmarkach Bożonarodzeniowych. Nie zapomnijcie też o przejażdżce Świątecznym Tramwajem, którego rozświetlone wagony wzbudzają zachwyt dzieci i fotografów, tłumnie ustawionych na trasie jego przejazdu. Więcej o jarmarkach przeczytacie tutaj: Jarmark Bożonarodzeniowy w Budapeszcie

Zaledwie kilkanaście minut spacerem od Bazyliki św. Stefana dzieli Was od jednej z najbardziej niezwykłych dzielnicy żydowskich w Europie. Dzielnica żydowska w Budapeszcie słynie z największej w Europie synagogi, murali i ruin pubów – barów umiejscowionych w starych kamienicach. Naprawdę warto tu zajrzeć. Klimat tego miejsca jest zupełnie inny niż kilka przecznic wcześniej.

Będąc w Budapeszcie nie można odpuścić przejażdżki najstarszym metrem w Europie kontynentalnej. Pierwsza linię otwarto w 1896 roku! To linia żółta, która łączy Vörösmarty tér z Mexikói út i umiejscowiona jest wyłącznie po stronie Pesztu. Odrestaurowane stacje zachowały swój pierwotny charakter. My poczuliśmy się tu jak u schyłku XIX wieku. Zabrakło nam tylko pięknej sukni i cylindrów 🙂 Wszystkie potrzebne informacje o metrze w Budapeszcie znajdziecie tutaj: Metro w Budapeszcie

Metrem dojechaliśmy do stacji Hősök tere znajdującej się przy Placu Bohaterów, jednym z najważniejszych placów w mieście, na środku którego wznosi się monumentalny Pomnik Tysiąclecia i Kamień Pamięci Bohaterów. Miejsce to zdecydowanie lepiej prezentuje się wieczorem, kiedy oświetlenie wzmacnia wielkość znajdujących się tu pomników. Nas na szczęście do opuszczenia placu skusił górujący w tle gotycki zamek Vajdahunyad. Inspirowany Zamkiem Hunyad w Transylwanii spowodował u nas gęsią skórkę na sam widok, bowiem mieliśmy wrażenie, że zbliżamy się do siedziby Draculi. Zerknijcie tu, to się przekonacie sami: Plac Bohaterów w Budapeszcie

Budapeszt nas nie zachwycił… ale tylko pod kątem świątecznej atmosfery 😉 Spodziewaliśmy się pięknie przystrojonego miasta, a tylko miejscami świąteczne ozdoby cieszyły nasze oczy. Poza tym Budapeszt okazał się miastem zróżnicowanym widokowo, kulturowo, z wieloma własnymi tajemnicami. To miasto świetnie skomunikowane, więc nie będziecie mieli problemów z dotarciem do atrakcji. W okresie świątecznym na szczególna uwagę zasługują jarmarki, na których można kupić przepyszne węgierskie potrawy. Szczególnie polecamy langosze! Można się nimi dobrze posilić podczas spaceru.

Małe niedociągnięcia zrekompensowali nam  bohaterowie Brawl Stars – kto ma dzieci ten wie o co chodzi. A w jaki sposób to się stało przeczytajcie tutaj: Budapeszt z dzieckiem – pomysł na zwiedzanie miasta

W Budapeszcie jest kilka – mniejszych i większych jarmarków bożonarodzeniowych. Otwarte są zwykle od połowy listopada do końca grudnia. Najpiękniejszym, najstarszym i najbardziej znanym jest Jarmark Bożonarodzeniowy na placu Vörösmarty zlokalizowany w sercu miasta. Jarmark organizowany jest tutaj od 1998 roku.

Drugi najczęściej odwiedzany to jarmark przed Bazyliką św. Stefana. Na jarmarku bożonarodzeniowym przy Bazylice w Budapeszcie znaleźliśmy budki z rękodziełem oraz specjalne węgierskie przysmaki. Ciekawa jest świąteczna projekcja laserowa na bazylice i niewielkie lodowisko na placu przed kościołem.

Do najpopularniejszych produktów sprzedawanych na jarmarkach należą wyroby ze szkła, rzeźby w drewnie, świece, ceramika czy paski i torebki ze skóry. Można trafić również na urocze koronki i hafty. Tradycją staje się, że Węgrzy wręczają sobie na święta drobne upominki przygotowane przez rękodzielników i zakupione właśnie na jarmarkach.

Do tradycyjnych potraw bożonarodzeniowych Węgrów należy kürtőskalács czyli po polsku kurtoszkołacz – tradycyjne węgierskie ciasto, które piecze się nad żarzącym ogniem. Ciasto to wywodzi się z antycznej Grecji, gdzie w podobny sposób wypiekano chleb Obeliasa. Miał on dwa metry długości i musiał być noszony przez dwie osoby.

Innym przysmakiem jarmarku są langosze – specjalność kuchni węgierskiej. Są to placki z mąki, drożdży i ziemniaków. Jada się je z masłem czosnkowym, serem żółtym czy szynką. Można też na słodko ze śmietaną i cukrem. Poza tym sporo jest stoisk z kiełbasą, mięsem czy pieczonymi kasztanami.

Ozdobiony tysiącami lampek świąteczny tramwaj wyjeżdża w okresie świątecznym zawsze po zmroku i kursuje na linii numer 2, która jest najlepszą, widokową trasą tramwajową w Budapeszcie. Linia biegnie wzdłuż Dunaju, a z okien tramwaju można podziwiać podświetlone, największe zabytki miasta tj. Parlament, Zamek Królewski, Baszta Rybacka, Wzgórze Gellerta czy Most Łańcuchowy. My na tramwaj numer 2 czekaliśmy kilkanaście minut. Warto było na niego czekać, pomimo chłodu i zmęczenia całodniowym zwiedzaniem. Tramwaj to nie jedyny świąteczny pojazd. W grudniu po ulicach Budapesztu śmiga też Trolejbus Św. Mikołaja.

Góra Gellerta ma 235 metrów n.p.m. i wznosi się nad Dunajem, na jego prawym brzegu. Najbliższe mosty, którymi można się dostać z Pesztu pod wzgórze to Most Elżbiety i Most Wolności. Nazwa tego miejsca wzięła się od legendy, która głosi, że w 1046 roku, kiedy to biskup Gerard Sagredo (węg. Szent Gellért) został zepchnięty przez pogan ze wzgórza w beczce wprost do Dunaju i poniósł śmierć w sposób okrutny. Wzgórze z twierdzą razem ze wzgórzem zamkowym i Zamkiem Królewskim oraz Basztą Rybacką tworzą kompleks wpisany w 1997 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Do największych atrakcji wzgórza należy zaliczyć jaskinię nazywaną Jaskinią świętego Iwana (Szent Iván-barlang). Podobno mieszkał tu kiedyś pustelnik, a w XIX wieku jaskinię zamieszkiwała biedna rodzina, która zbudowała tu sobie dom. W latach dwudziestych XX wieku mnisi paulińscy, zainspirowani kościołem w Lourdes stworzyli w jaskini kaplicę i klasztor. W czasie II wojny światowej zamieniono je na szpital polowy dla armii niemieckiej. Po wojnie przez wiele lat kaplica była zamknięta, gdyż ówczesny Urząd Ochrony Państwa, w związku z działaniami przeciwko kościołowi katolickiemu, zapieczętował wejście do kaplicy.

W 1989 roku mur zagradzający wejście do kaplicy runął i Zakon Paulinów powrócił do jaskini. Obecnie świątynia to zarówno miejsce kultu religijnego jak i atrakcja turystyczna. Wejścia strzeże św. Stefan przy koniu.

W połowie XIX wieku władze austriackie wybudowały na szczycie wzgórza cytadelę w kształcie litery U. Mury tej budowli obronnej mają aż 4 metry wysokości i kilkanaście grubości. Po stworzeniu Austro-Węgier wojska austriackie opuściły cytadelę, która w XX wieku służyła za bazę wojsk sowieckich. Obecnie mieści się tu wystawa broni. Cytadela to świetny punkt widokowy, z którego rozciąga się piękna panorama Pesztu.

Oprócz twierdzy, na szczycie znajdziecie też ogromny Pomnik Wolności z 1947 roku, który w momencie wznoszenia poświęcony był żołnierzom radzieckim, którzy stracili życie w walce o Budapeszt. Po upadku bloku wschodniego władze Budapesztu usnęły z pomnika symbole radzieckie i od tego czasu pomnik upamiętnia wszystkich żołnierzy poległych za Węgry. Pomnik na Wzgórzu Gellerta widoczny jest z daleka. To ogromna rzeźba kobiety trzymającej nad głową liść palmowy. 14 metrowy pomnik ustawiony jest na 26 metrowym cokole, który wieczorami jest podświetlony. 

W XVII wieku wzgórze uznawane było za miejsce spotkań i tańców czarownic. Według legendy czarownice spotykały się tu w soboty, przylatując na miotłach z najodleglejszych zakątków kraju. Zła sława wzgórza ciągnęła się za nim przez kolejne dziesięciolecia. Uważane było za miejsce niebezpieczne, szczególnie w XIX wieku, kiedy okolicę zamieszkiwała biedota i wielu przestępców.

Wzgórze jest też rezerwatem przyrody i należy do Parku Narodowego Dunaj-Ipoly. Ma specyficzny mikroklimat wynikający z nasłonecznienia, gdzie południowy stok jest mocno nasłoneczniony, zaś północny jest pozbawiony światła słonecznego.  I choć teren ten spor stracił ze swojej naturalności, to jednak przetrwało tu sporo gatunków roślin i zwierząt tj. srebrny jesion,  figi czy krzewy różane zasadzone jeszcze za czasów tureckich, tuje, cyprysy. 

Plac zabaw umieszczony na południowym stoku to jeden z najlepszych placów zabaw w mieście. Są tu duże zjeżdżalnie, drewniane domki i trampoliny. To dobre miejsce na odpoczynek z dziećmi w czasie zwiedzania.