Rodzinne wakacje na kempingu
i podróże po Europie

Strona główna > Podróże > Czechy > Praga > Zegar astronomiczny

Zegar astronomiczny w Pradze

Zegar astronomiczny Orloj to najpopularniejszy i najliczniej fotografowany obiekt na Rynku w Pradze. Znajduje się na wieży Ratusza, a łatwo go odnaleźć, gdyż zwykle przed zegarem zbiera się spory tłum turystów i gapiów. O tym co niezwykłego jest w tym zegarze i dlaczego warto go zobaczyć dowiecie się z tego artykułu.

Zegar astronomiczny w Pradze – historia

Miejska legenda głosi, że twórcą zegara był Hanuš z Růže, którego po wykonanej pracy prascy radni nakazali… oślepić! Powód był trywialny – nie chcieli oni, by stworzył na zlecenie innych miast bardziej okazałego dzieła. Miastrz Hanuš zemścił się i zatrzymał zegar, którego nikt przez kolejne wieki nie potrafił naprawić.

Tyle legenda, zaś historycy donoszą, zegar pochodzi z 1410 roku, a wykonał go Mikulaš z Kadaně, zaś Hanuš z Růže, ponad sto lat później, tylko go udoskonalił. W XVI wieku zegar przeszedł renowację i stał się w pełni zmechanizowany. Radni w tym czasie zabezpieczyli wskazówki jednego z opiekunów zegara i stworzyli z nich księgę, która przekazywana była kolejnym administratorom, którzy dopisywali w niej swoje uwagi.  Te notatki stały się później bardzo ważnym źródłem informacji. Zegar faktycznie się zatrzymał, lecz dopiero w 1865 roku. Ponieważ wielu zegarmistrzów nie potrafiło sobie poradzić z usterką, istniało ryzyko, że zostanie on usunięty. Dopiero w 1791 zegar został naprawiony zgodnie z planem profesora Antonína Strnada. W 1857 zegarmistrz Jan Prokeš proponuje  Radzie Miasta propozycję naprawy całego Zegara Astronomicznego i wymiany części na nowe. Ponieważ koszt prac był ogromny, w 1864 roku ogłoszona zostaje zbiórka pieniędzy na odnowę zegara. Odnowiony zegar astronomiczny zostaje oddany do użytku 1 stycznia 1866 roku. Z oryginalnego mechanizmu zegarowego uratowano jak najwięcej, ale dodano dużo nowoczesnych części.

Zniszczenia wojenne

W ostatnich dniach II wojny światowej hitlerowcy zniszczyli Stary Ratusz i zegar astronomiczny. Figury oraz większa część dekoracji zostały spalone, a mechanizm zegara był poważnie uszkodzony. Trzy lata po zakończeniu wojny zegar ponownie wybija czas na praskim Rynku, a zniszczone figury zastąpiono nowymi, które wyszły spod ręki Vojtěcha Suchardy. W1976 wszystkie oryginalne posągi i rzeźby wciąż zdobiące zegar astronomiczny zostały zastąpione kopiami. Oryginały powędrowały zaś do Muzeum Miasta Pragi. Ostatni duży remont miał miejsce w 2018 roku, kiedy po ponad półtorarocznej renowacji zegar znów jest udostępniony dla turystów. 

Elementy i figury na zegarze astronomicznym w Pradze

Zegar składa się z trzech części. Najwyżej znajduje się daszek, pod którym co godzinę od 9.00 do 23.00 w dwóch małych okienkach pojawiają się figurki apostołów. Każdy z apostołów ma swoje atrybuty.

Lewe okno

I tak możecie zobaczyć w lewym oknie zobaczyć św. Piotra, pierwszego z apostołów, patrona papieży, rzeźników, szklarzy, stolarzy, zegarmistrzów, ślusarzy, blacharzy, kowali, murarzy, rybaków i stoczniowców. Piotr został pierwszym biskupem i przywódcą wspólnoty chrześcijańskiej. Jest pochowany w krypcie w katedrze św. Piotra w Watykanie. Na zegarze astronomicznym zobaczycie go z kluczem do królestwa niebieskiego.

Kolejny jest św. Mateusz, patron rzemieślników, rzeźników, cukierników, kowali i krawców. Przedstawiany jest głównie z książką, zwojem, mieczem lub włócznią, a bardzo często z siekierą jako narzędziem, którym był torturowany na śmierć. Na zegarze astronomicznym jego figura jest właśnie z siekierą. Trzeci to św. Filip – patron handlarzy, kibiców, garbarzy i cukierników. Zazwyczaj jest przedstawiany z książką lub zwojem. Na zegarze astronomicznym trzyma krzyż.

Czwarty wyjeżdża św. Paweł. Jego listy, które wysłał do pierwszych wspólnot chrześcijańskich, stanowią znaczną część Dziejów Apostolskich w Nowym Testamencie. Jest patronem prasy katolickiej, teologów, a także robotników, hutników szkła i marynarzy. Na zegarze astronomicznym jest przedstawiony z książką i mieczem.

Piąty to św. Szymon, patron farbiarzy, garncarzy, grabarzy i spawaczy. Umarł śmiercią męczeńską, przepiłowany na pół, więc na zegarze występuje ze swoim atrybutem, czyli piłą.  Ostatni w lewym oknie pojawia się św. Bartłomiej – patron górników, rolników, winiarzy, piekarzy i szewców. Na zegarze pokazany jest z książką.

Prawe okno

W prawym oknie prezentuje się św. Jakub, patron wojowników, robotników, farmaceutów i kowali, występujący tu z księgą. Drugi jest św. Andrzej, patron górników i narzeczonych. Na zegarze astronomicznym nosi krzyż w kształcie litery X, zwany także „Krzyżem świętego Andrzeja”. Trzeci to Juda Tadeusz, patron ludzi w poważnej potrzebie i w rozpaczliwych sytuacjach. Zazwyczaj jest przedstawiany z maczugą, kamieniami, toporem lub książką. Na praskim zegarze trzyma maczugę. Czwarty to św. Tomasz, patron architektów, budowniczych, geodetów i stolarzy. Na zegarze astronomicznym jest przedstawiony włócznią. Jan Ewangelista, autor ewangelii, pokazuje się jako piąty.  Jest patronem teologów, urzędników, notariuszy, pisarzy, księgarzy, drukarzy. Na zegarze astronomicznym jest przedstawiony z kielichem, z którego wyłania się wąż. Ostatni jest św. Barnaba przedstawiony z czaszką i papirusem.

Figury na zegarze

Nad Apostołami możecie wypatrzyć pozłacanego koguta, który symbolizuje życie. Pianie koguta kończy paradę Apostołów.  Aby dobrze zobaczyć paradę apostołów, najlepiej ustawić się kilkanaście metrów od wieży. 

Pod oknami z apostołami znajduje się zegar astronomiczny. Obok niego umieszczone są ruchome figurki. Możecie wypatrzyć tu Śmierć pod postacią szkieletu dzwoniącego dzwonkiem i obracającego klepsydrą, Turka kręcącego głową, Skąpca z woreczkiem w dłoni, Próżność patrzącą w lustro.

Czasy na zegarze

Zegar astronomiczny pokazuje różne czasy. Jest czas środkowoeuropejski, a cyferblat oznaczony jest cyframi rzymskimi,  czas staroczeski, czas babiloński mierzony od wschodu do zachodu słońca.  Zegar pokazuje też dzień tygodnia i miesiąc.

Poniżej znajduje się kalendarz ze znakami z zodiaku, wokół którego znajdują nieruchome, drewniane figurki. Jest to Filozof z piórem, Astronom z teleskopem, Kronikarz z książką i Archanioł Michał z tarczą i mieczem.

Maszyna zegara astronomicznego jest ważnym zabytkiem techniki, ponieważ niektóre oryginalne elementy zestawu nadal są używane. Podstawowa konstrukcja maszyny nie zmieniła się tak naprawdę od średniowiecza. Jeśli będziecie na praskim rynku, koniecznie pilnujcie godziny. Warto bowiem zobaczyć pokaz, który od wieków rozgrywa się w stolicy Czech.

Praga z dziećmi

Wybieracie się do Pragi z dziećmi? A są fanami Minecrafta? Lubią bajkę “Sąsiedzi”? To mamy dla Was pomysł na super rodzinną przygodę, która zastąpi nudne zwiedzanie Otóż Pat i Mat, bohaterowie “Sąsiadów” zapragnęli zagrać w Minecrafta, ale jak to oni wszystko zepsuli. Postacie z Minecrafta rozbiegły się po całej Pradze i potrzebują pomocy, by je odnaleźć  Zobaczcie jak zorganizować dzieciom super zabawę w Pradze:

Minecraftowa przygoda – pomysł na fajne zwiedzanie Pragi z dziećmi

Noclegi w Pradze

W Pradze i w okolicach sporo jest świetnych kempingów np. Praha Klanovice, Sokol Praha czy Ostra 

Jeśli wolicie noclegi w hotelu – zerknijcie na promocję na Booking.com

Booking.com