Jak to powinno być podczas zwiedzania różnych zabytków, warto dowiedzieć się o historii danego miejsca, nim zajrzymy do środka. Podobnie jest z Kościołem Mariackim, którego historię zna niestety niewielu odwiedzających. Dlatego my w kilku zdaniach streścimy Wam zawiłe losy budowli.

Według Jana Długosza historia budowli rozpoczęła się już na początku XIII wieku. Kościół Mariacki został zbudowany na fundamentach kościoła romańskiego, który stał w tym miejscu wcześniej. Niestety zaledwie dwadzieścia lat później, mianowicie w roku 1241, Tatarzy, którzy zajęli Kraków, zniszczyli Kościół  wraz z innymi budynkami stojącymi w mieście. Mieszkańcy nie dali za wygraną i zapadła decyzja o odbudowie. W latach 60. XIV wieku powstało na nowo prezbiterium, obniżono nawy oraz wstawiono duże okna, podziwiane do dziś. 

To nie był, niestety, ostatni raz, kiedy Bazylika Mariacka została zniszczona, choć tym razem za sprawą żywiołu. W roku 1443 roku, kiedy to wystąpiło trzęsienie ziemi w Krakowie, sklepienie Kościoła zostało zniszczone. To po tym wydarzeniu dobudowano kaplice boczne, podwyższono wieżę północną, a na koniec przykryto ją hełmem. 

W wieku XVIII, kiedy w Europie zapanował barok, pod dowództwem włoskiego architekta i rzeźbiarza Franciszka Placidi dokonano wielu zmian – wymieniono liczne ołtarze, wyposażenie, ławy, a na ścianach znalazły się piękne malowidła i ozdoby. 

Jak wiele innych polskich budowli – Kościół Mariacki również poniósł wiele strat podczas II wojny światowej. Niektóre dzieła sztuki do dziś pozostają nieodnalezione. Bazylika Mariacka została  ograbiona z obrazów Michaela Lancza z Kitzingen oraz Hansa Suessa z Kulmbachu. Wywiezione zostały także liczne dzieła złotnictwa, które zostały przeznaczone do osobistego rozporządzenia przez Adolfa Hitlera. Niestety po wojnie nie wszystkie zostały odnalezione. 

Ostatni duży remont kościoła miał miejsce w latach 90-tych ubiegłego stulecia, kiedy zainwestowano sporo funduszy w odrestaurowanie obiektu, dzięki czemu dziś możemy go podziwiać w pełnej krasie.

Nad krakowskim Rynkiem górują dwie wieże, które nie są jednakowej wysokości. Wyższa, 82 metrowa zwana jest Hejnalicą. Wieżę tę pokrywa gotycki hełm, a dzwon znajdujący się na wieży pochodzi już z 1530 roku! Co ciekawe, to właśnie z tej wieży co godzinę wygrywany jest Hejnał Mariacki – symbol Krakowa.

W czasach średniowiecza na wyższej wieży Kościoła Mariackiego czuwał strażnik, dbający o spokój oraz bezpieczeństwo mieszkańców miasta. To on również grał hejnał mariacki o świcie oraz zachodzie słońca na znak zamknięcia bram miasta. Z czasem zwiększono częstotliwość wykonywania melodii, która dodatkowo wyznaczała czas w mieście, bowiem od tamtej pory hejnał był grany na trąbce co godzinę.

Chyba każdy z nas słyszał tę melodię – jest rozpoznawalnym symbolem i częścią nierozerwalną Krakowa. Co się jednak stało, że utwór nagle się urywa bez powodu? Otóż legenda głosi, że w 1241 roku napadli Kraków Tatarzy. Hejnalista wykonywał wtedy swoją rolę – chciał uprzedzić innych o nadciągającym niebezpieczeństwie. Udało mu się ostrzec mieszkańców Krakowa, jednak w pewnej chwili tatarska strzała przeszła przez jego gardło. Do dziś melodia hejnału jest przerwana w tym samym momencie, w którym strażnik w XIII wieku skończył grać. 

Wieża niższa jest dzwonnicą kościelną, choć zamontowany na niej dzwon nie jest używany. Wieża ma 69 metrów wysokości, a na jej czubku możecie zauważyć późnorenesansowy hełm wykonany pod koniec XVI wieku. Z wieżami kościoła związana jest legenda o budowie prowadzonej przez dwóch braci, zakończonej zabójstwem jednego z nich. Warto poznać tą opowieść, której symbol – nóż, do dziś wisi w Sukiennicach. 

Wnętrze kościoła zawiera tyle bezcennych dzieł i zdobień, że można się pogubić. Dlatego wypiszemy Wam największe skarby kościoła, by nic Wam nie umknęło.

Niezwykle ważnym wydarzeniem dla Kościoła Mariackiego było wzbogacenie jego wnętrza o arcydzieło którym jest Ołtarz Wielki. Stworzył go niezbyt znany wtedy artysta, Wit Stwosz. Na Ołtarzu Głównym możemy podziwiać aż dwieście figur wyrzeźbionych z drewna, które przestawione są z niezwykłą precyzją, z których niektóre mają prawie 3 metry. Ołtarz poświecony jest Maryi, przedstawionej w znanych nam z biblii scenach tj. zwiastowanie czy zaśnięcie. Są też sceny z życia Jezusa.

Powstały w XV wieku ołtarz jest pięknym, okazałym dziełem rzeźbiarskim późnego gotyku. Ołtarz wygląda jak otwarta, wielka szafa! To największa w Europie gotycka nastawa ołtarzowa. Jego liczne zdobienia oraz przepych potrafią zahipnotyzować zwiedzających, którzy nie potrafią oderwać od niego wzroku. 

Warto wiedzieć, że pod koniec sierpnia 1939 roku podejrzewając rychły wybuch wojny, postanowiono wywieźć do Sandomierza najcenniejsze dzieło Wita Stwosza, a części ornamentalne ukryto w Krakowie. Hitlerowcy po długim poszukiwaniu odnaleźli jednak cenny ołtarz i wywieźli go do Norymbergi. Udało się go odzyskać i w roku 1946 przywieziono go z powrotem do Krakowa. 

Ściany prezbiterium są pokryte niesamowitymi malowidłami z XIX wieku pędzla Jana Matejki. Prace wykonywali także jego uczniowie, między innymi Stanisław Wyspiański czy Józef Mehoffer. To oni są autorami witraży w tej części Kościoła. Po obu stronach prezbiterium znajdują się niezwykle bogato zdobione ławki pokryte baldachimami, czyli stalle. Na końcu prezbiterium znajduje się tzw. absyda z witrażami przedstawiającymi zarówno Księgę Genesis (według Starego Testamentu i Nowego Testamentu) jak również sceny związane z życiem Jezusa i Matki Bożej.

Kościół Mariacki ma liczne kaplice znajdujące się w nawie północnej, które były budowane od XV wieku. Większość z nich było opłacanych przez zamożnych mieszczan. Na końcu nawy północnej znajduje się piękny barokowy ołtarz przedstawiający św. Stanisława. 

Po stronie południowej znajduje się ołtarz, w którym widnieje kamienny krucyfiks wykonany przez Wita Stwosza z lat 90. XV wieku. Artysta podkreślił okrutną męczeńską śmierć Chrystusa, lecz ukazał również triumf dobra w momencie zbawienia. W tym miejscu znajduje się również renesansowe cyborium autorstwa włoskiego rzeźbiarza Jana Marię Padavano. Budowla ta została wykonana z wielobarwnego marmuru oraz piaskowca. 

Warto zacząć od Karola Wojtyły czyli papieża Jana Pawła II, który był od najmłodszych lat swojego życia związany z Bazyliką Mariacką. Często się tu modlił, był również spowiednikiem, a nawet wygłaszał kazania. Zmarł 2 kwietnia 2005 roku, został beatyfikowany w 2011 roku, a kanonizowany w 2014. 

Kaplica św. Antoniego zwana jest również Kaplicą Złoczyńców. Zapytacie pewnie dlaczego? Otóż to w tym miejscu setki lat temu przez całą noc przebywali przestępcy, którzy byli skazani na śmierć. Rankiem byli oni wyprowadzani w asyście duchownych na miejsce wykonania wyroku.

Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej zbudowana została już w XV wieku. W ołtarzu głównym znajduje się Obraz Matki Bożej Jasnogórskiej – Maryi trzymającej w ramionach Jezusa Chrystusa. Warto na niego zerknąć.

W kaplicy Przemienia Pańskiego znajduje się barokowy ołtarz projektu Franciszka Placidiego. Po prawej stronie kaplicy mieści się epitafium gen. Henryka Ignacego Kamieńskiego – generała brygady wojsk polskich powstania listopadowego – poległego w Bitwie pod Ostrołęką.  W Kaplicy tej ma miejsce adoracja Najświętszego Sakramentu. 

Koniec wieku XVIII przyniósł coś zaskakującego. Zlikwidowano wtedy cmentarz, a w jego miejscu powstał Plac Mariacki, po którym dziś spacerują mieszkańcy i turyści.

Ciekawostką jest, że to tutaj, w Kościele Mariackim, odbyła się uroczystość pogrzebowa naszego byłego prezydenta Lecha Kaczyńskiego i jego żony Marii po tragicznej śmierci w katastrofie rządowego samolotu.

Do wnętrza kościoła można wejść bezpłatnie głównym wejściem. Jest to wejście dla wiernych na modlitwę. Jednak korzystając z tej opcji nie będziecie mieli okazji podejść blisko ołtarza. Dlatego warto wykupić bilet wstępu, który kosztuje zaledwie 10 zł normalny i 5 zł ulgowy. Bilety kupuje się przy wejściu po prawej stronie. Kościół można zwiedzać w dni powszednie od 11.30 do 18.00. Ale uwaga, uroczyste otwarcie ołtarza ma miejsce o 11.50. Dlatego warto być tu wcześniej, by móc podziwiać go zarówno zamkniętego jak i odsłoniętego. W dni świąteczne i niedziele kościół jest dostępny dla zwiedzających od 14 do wieczornej mszy, czyli do 18.

W sezonie turystycznym w wybrane dni można również wejść na wieżę kościoła. Bilet w cenie 18 i 10 zł należy zakupić w kasie przy placu Mariackim 7. I pomimo tego, że czeka Was wiele schodów do pokonania to zdecydowanie warto! Widok na Kraków wynagrodzi Wam trudy wspinaczki.

Wybieracie się na rodzinną wycieczkę do Krakowa? Obawiacie się, że znudzone dzieci, przytłoczone ilością zabytków i historii będą marudzić? To koniecznie zerknijcie na nasz pomysł zwiedzania Krakowa! Przybyliśmy bowiem do miasta, by pomóc Smokowi Wawelskiemu przegonić Czorta z miasta  Diabeł, zwany Czortem, bohater wielu krakowskich legend postanowił zostać symbolem miasta. Istnieje tylko jeden sposób, by Czort powrócił do piekielnych czeluści. Jest to Tajemnicze Zaklęcie, które zna Drużyna Smoka – najznamienitsze postacie z historii miasta. Zadaniem dzieci i rodziców jest odnaleźć wskazówki, rozszyfrować hasła i stworzyć Tajemnicze Zaklęcie!